Pembagian Jaman


Untuk memahami sejarah nusantara, sangat perlu juga memahami pembagian jaman yang ditulis oleh Maharaja di Kerajaan Dahana Pura bergelar Sang Mapanji Sri Aji Jayabaya dalam karyanya Jayabaya Pranitiradya dan Jayabaya Pranitiwakyo.  (Mahaprabu Jayabaya hidup sekitar sepuluh generasi sebelumnya dari yang tertulis di sejarah resmi)

Pembagian Jaman

Periodesasi terciptanya bumi sampai ke titik akhir menjadi 3 Jaman Kali [Jaman Besar] atau Tri Kali, dan setiap Jaman Kali terbagi menjadi 7 Jaman Kala [Jaman Sedang] atau Sapta Kala, dan 1 Jaman Kala terbagi menjadi 3 Mangsa Kala [Jaman Kecil] atau Mangsa Kala, serta berhasil mengurutkan sejarah kerajaan-kerajaan yang ada di Nusantara yang mayoritas telah dihilangkan dari sejarah resmi.

Tri Kali atau 3 Jaman Besar itu terdiri dari :
1. Kali Swara – jaman penuh suara alam
2. Kali Yoga – jaman pertengahan
3. Kali Sangara – jaman akhir

Masing-masing Jaman Besar berusia 700 Tahun Surya, suatu perhitungan tahun yang berbeda dengan Tahun Masehi maupun Tahun Jawa, perhitungan tahun yang digunakan sejak dari awal peradaban. Konversi setiap Jaman Besar [Kali] masing-masing berbeda], saat ini yang telah berhasil dikonversikan adalah penghitungan Kali Sangara [jaman akhir], di mana 1 [satu] Tahun Surya setara dengan 7 Tahun Wuku, satu tahun Wuku terdiri dari 210 hari yang berarti 1 [satu] Tahun Surya pada jaman besar Kali Sangara itu sama dengan 1.470 hari.

Berikut adalah uraian tentang pembagian jaman disertai dengan silsilah Kerajaan-kerajaan Besar [Kerajaan Induk] di Nusantara mulai dari jaman Kali Swara, Kali Yoga, sampai Kali Sangara.

1. Kali Swara [ jaman penuh suara alam ]
Dibagi atas 7 Jaman Sedang [saptakala], yaitu :

1.1. Kala Kukila [burung]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
1.1.1 Mangsa Kala Pakreti [mengerti]
1.1.2 Mangsa Kala Pramana [waspada]
1.1.3 Mangsa Kala Pramawa [terang]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Kukila :
Keling, Purwadumadi, Purwacarita, Magadha, Gilingwesi, Sadha Keling

1.2. Kala Budha [mulai munculnya kerajaan]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
1.2.1 Mangsa Kala Murti [kekuasaan]
1.2.2 Mangsa Kala Samsreti [peraturan]
1.2.3 Mangsa Kala Mataya [manunggal dengan Sang Pencipta]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Budha :
Gilingwesi, Medang Agung, Medang Prawa, Medang Gili/Gilingaya, Medang Gana, Medang Pura, Medang Gora, Grejitawati, Medang Sewanda

1.3. Kala Brawa [berani/menyala]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
1.3.1 Mangsa Kala Wedha [pengetahuan]
1.3.2 Mangsa Kala Arcana [tempat sembahyang]
1.3.3 Mangsa Kala Wiruca [meninggal]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Brawa :
Medang Sewanda, Medang Kamulyan, Medang Gili/Gilingaya

1.4. Kala Tirta [air bah]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
1.4.1 Mangsa Kala Raksaka [kepentingan]
1.4.2 Mangsa Kala Walkali [tamak]
1.4.3 Mangsa Kala Rancana [percobaan]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Tirta :

Purwacarita, Maespati, Gilingwesi, Medang Gele/Medang Galungan

1.5. Kala Rwabara [keajaiban]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
1.5.1 Mangsa Kala Sancaya [pergaulan]
1.5.2 Mangsa Kala Byatara [kekuasaan]
1.5.3 Mangsa Kala Swanida [pangkat]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Rwabara :
Gilingwesi, Medang Kamulyan, Purwacarita, Wirata, Gilingwesi

1.6. Kala Rwabawa [ramai]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
1.6.1 Mangsa Kala Wibawa [pengaruh]
1.6.2 Mangsa Kala Prabawa [kekuatan]
1.6.3 Mangsa Kala Manubawa [sarasehan/ pertemuan]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Rwabawa :
Gilingwesi, Purwacarita, Wirata Anyar

1.7. Kala Purwa [permulaan]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
1.7.1 Mangsa Kala Jati [sejati]
1.7.2 Mangsa Kala Wakya [penurut]
1.7.3 Mangsa Kala Mayana [tempat para maya/ Hyang]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Purwa :
Wirata Kulon [Matsyapati], Hastina Pura

2. Kali Yoga [ jaman pertengahan ]
Dibagi atas 7 Jaman Sedang [saptakala], yaitu :

2.1. Kala Brata [bertapa]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
2.1.4 Mangsa Kala Yudha [perang]
2.1.5 Mangsa Kala Wahya [saat/waktu]
2.1.6 Mangsa Kala Wahana [kendaraan]

Kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Purwa :

Hastina Pura

2.2. Kala Dwara [pintu]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
2.2.1 Mangsa Kala Sambada [sesuai/ sepadan]
2.2.2 Mangsa Kala Sambawa [ajaib]
2.2.3 Mangsa Kala Sangkara [nafsu amarah]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Dwara :
Hastina Pura, Malawapati, Dahana Pura, Mulwapati, Kertanegara

2.3. Kala Dwapara [para dewa]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
2.3.1 Mangsa Kala Mangkara [ragu-ragu]
2.3.2 Mangsa Kala Caruka [perebutan]
2.3.3 Mangsa Kala Mangandra [perselisihan]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Dwapara :
Pengging Nimrata, Galuh, Prambanan, Medang Nimrata, Grejitawati

2.4. Kala Praniti [teliti]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
2.4.1 Mangsa Kala Paringga [pemberian/kesayangan]
2.4.2 Mangsa Kala Daraka [sabar]
2.4.3 Mangsa Kala Wiyaka [pandai]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Praniti :
Purwacarita, Mojopura, Pengging, Kanyuruhan, Kuripan, Kedhiri, Jenggala, Singasari

2.5. Kala Teteka [pendatang]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
2.5.1 Mangsa Kala Sayaga [bersiap-siap]
2.5.2 Mangsa Kala Prawasa [memaksa]
2.5.3 Mangsa Kala Bandawala [perang]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Teteka :
Kedhiri, Galuh, Magada, Pengging

2.6. Kala Wisesa [sangat berkuasa]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
2.6.1 Mangsa Kala Mapurusa [sentosa]
2.6.2 Mangsa Kala Nisditya [punahnya raksasa]
2.6.3 Mangsa Kala Kindaka [bencana]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Wisesa :
Pengging, Kedhiri, Mojopoit [Majapahit]

2.7. Kala Wisaya [fitnah]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
2.7.1 Mangsa Kala Paeka [fitnah]
2.7.2 Mangsa Kala Ambondan [pemberontakan]
2.7.3 Mangsa Kala Aningkal [menendang]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Wisaya :
Mojopoit, Demak, Giri

3. Kali Sangara [ jaman akhir ]
Dibagi atas 7 Jaman Sedang [saptakala], yaitu :

3.1. Kala Jangga
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
3.1.1 Mangsa Kala Jahaya [keluhuran]
3.1.2 Mangsa Kala Warida [kerahasiaan]
3.1.3 Mangsa Kala Kawati [mempersatukan]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Jangga :
Pajang, Mataram

3.2. Kala Sakti [kuasa]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
3.2.1 Mangsa Kala Girinata [Syiwa]
3.2.2 Mangsa Kala Wisudda [pengangkatan]
3.2.3 Mangsa Kala Kridawa [perselisihan]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Sakti :
Mataram, Kartasura

3.3. Kala Jaya
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
3.3.1 Mangsa Kala Srenggya [angkuh]
3.3.2 Mangsa Kala Rerewa [gangguan]
3.3.3 Mangsa Kala Nisata [tidak sopan]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Jaya :
Kartasura, Surakarta, Ngayogyakarta

3.4. Kala Bendu [hukuman/musibah]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
3.4.1 Mangsa Kala Artati [uang/materi]
3.4.2 Mangsa Kala Nistana [tempat nista]
3.4.3 Mangsa Kala Justya [kejahatan]

Kerajaan-kerajaan Induk Nusantara pada Jaman Sedang Kala Jaya :
Surakarta, Ngayogyakarta, Indonesia [Republik]

3.5. Kala Suba [pujian]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
3.5.1 Mangsa Kala Wibawa [berwibawa/berpengaruh]
3.5.2 Mangsa Kala Saeka [bersatu]
3.5.3 Mangsa Kala Sentosa [sentosa]

3.6. Kala Sumbaga [terkenal]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
3.6.1 Mangsa Kala Andana [memberi]
3.6.2 Mangsa Kala Karena [kesenangan]
3.6.3 Mangsa Kala Sriyana [tempat yang indah]

3.7. Kala Surata [menjelang jaman akhir]
Dibagi atas 3 Jaman Kecil [mangsa kala] :
3.7.1 Mangsa Kala Daramana [luas]
3.7.2 Mangsa Kala Watara [sederhana]
3.7.3 Mangsa Kala Isaka [pegangan]

Sumber:

Timmy Hartadi – Turangga Seta
Yogyakarta | Wuku Medhangkungan
Selasa Pahing 15 Desember 2009

Disampaikan pada diskusi Jelajah Nusantara
MCR, Yogyakarta | Selasa 15 Desember 2009

Sumber: http://www.facebook.com/notes/sohirin-disainer/sejarah-panjang-nusantara-sejarah-nusantara-sebuah-narasi-alternatif/392949485721